Wat doet de taalprofessional van de toekomst? Dat vonden wij wel een goede vraag. Als vertaler of vertaalstudent krijg je vaak te horen dat vertaler worden zinloos is. “Daar hebben we toch Google Translate voor?”. Nou is Google Translate sowieso niet de beste vertaalmachine, maar toch. Machinevertalingen worden wel steeds beter en met de komst van ChatGPT is nu wel duidelijk geworden dat machines ook kwalitatief goede teksten kunnen schrijven. Hoe zorg je er dan voor dat je als vertaler nog wel toekomstperspectief hebt?
Allereerst zijn vertaalmachines en AI (artificial intelligence: kunstmatige intelligentie) slechts een tool, een gereedschap. Ze maken het vertaalproces soms makkelijker en sneller, maar perfect zijn ze niet. Toen ik ChatGPT vroeg wie er beter kan vertalen, de machine of ik, zei de chatbot zelf dat menselijke vertalers beter zijn dan vertaalmachines. Zeker in teksten die creatief geschreven zijn, veel beeldspraak of humor bevatten, of cultuurspecifieke dingen. Vertalen is meer dan alleen de tekst letterlijk omzetten naar een andere taal. Behalve als je AI bent. Dan weet je niet beter.
Technologie kan daadwerkelijk een handig hulpmiddel zijn. Even snel opzoeken hoe je dat ene moeilijke woord ook alweer moet spellen? Die zin die je vorige week ook al moest vertalen, staat deze week weer in een vertaling? Wat was ook alweer precies de vertaling van dat woord? In no time heb je het opgezocht of het verschijnt vanzelf op je scherm.
Ideaal. Machinevertalingen zijn dan wel niet perfect, maar met post-editing (machinale vertalingen nabewerken) worden professionele vertalingen goedkoper en dus bereikbaar voor meer potentiële klanten.
Daarnaast zitten er ook privacytechnische haken en ogen aan het hele AI- en machinevertalinggebeuren. Lang niet elke klant wil dat zijn of haar teksten door een vertaalmachine gehaald worden, je weet immers nooit zeker wat er met de gegevens gebeurt. Deze klanten zijn vaak zeker wel bereid om alsnog voor een menselijke vertaling te betalen.
Het vertaalvak is aan het veranderen, daar doe je niks aan. Maar uitvertaald zijn we in deze steeds meer geglobaliseerde wereld nog lang niet.
- Giulia